Mickey Mouse is het meest bekende en populaire cartoon-personage ter wereld. Tal van generaties groeiden op met de avonturen van Mickey Mouse en Donald Duck. Mickey heeft vandaag de dag veel van zijn glans verloren. Het zijn niet alleen moderne cartoons die hem doen vergeten, maar ook gastrollen en gelicenseerde meuk hebben de reputatie van Mickey geen goed gedaan. Warren Spector, een legendarische game-designer die ook de nodige tegenslagen meemaakte, heeft zijn creatieve geest losgelaten op de muis.

Epic Mickey bestaat uit een mengelmoes van thema’s, werelden, personages, termen en ideeën die veelbelovend zijn. In plaats van het vrolijke Disneyland heeft het ontwikkelteam een duister Cartoon Wasteland tot leven gewekt. Daarnaast is de game niet gebaseerd op moderne Disney-figuren, maar staan getekende figuranten en hersenspinsels van Walt Disney uit de jaren 30’ en 40’ centraal. Walter heeft na zijn dood een immens archief van stripverhalen, ruwe schetsen en geschrapte animaties achtergelaten. Warren en zijn team hebben soms een enkele aantekening of krabbel gebruikt als inspiratiebron en daarbij een geheel eigen verhaal verzonnen. Een tijdrovend proces dat overduidelijk de hoogste prioriteit had, want de concepten van Epic Mickey zijn veel beter dan de uitwerking. In tegenstelling tot veel andere Disney-games is Disney Epic Mickey geen minigame-collectie of multiplayer party game. Het betreft een singleplayer-avontuur in de puurste vorm, zonder enige vorm van online-functionaliteiten of multiplayer extra's.

Once upon time
Het verhaal draait voornamelijk om Mickey en zijn halfbroer Oswald. Oswald was het eerste populaire tekenfilmfiguur van Walt Disney. Hij tekende het personage voor Universal Studios en toen Walter gezien het success meer wilde verdienen aan Oswald gaf Universal niet thuis. Universal Studios had alle rechten van Disney’s Oswald in handen en als wraak maakte Walter Elias Disney een nieuw figuur genaamd Mickey Mouse. Tovenaar Yensid, de fictieve Walter Disney die vaak wordt gebruikt in cartoons en stripverhalen, tekent een wereld waar vergeten characters, zoals Oswald, een nieuw thuis krijgen. In plaats van een rustig oord voor gepensioneerde tekenfilmfiguren, wordt het een verstoorde wereld vol gevaar, wraakgevoelens en depressie. Mickey wordt onverhoopt het Cartoon Wasteland ingesleurd en moet een manier vinden om weer thuis te komen.

De filmpjes, screenshots en andere media tonen niet de ware aard van het spel. De action-stages van Epic Mickey zijn nog het meest vergelijkbaar met Rare’s N64-games zoals Banjo Kazooie en Conker’s: Bad Fur Day. Mickey is tijdens het avontuur constant op zoek naar opdrachten, objecten en personages om het volgende gebied te mogen bereiken. Je bestuurt hem met de Nunchuk en de Wii Remote en de game maakt vooral veel gebruik van de Pointer. Het belangrijkst zijn de elementen ‘paint’ en ‘thinner’ die Mickey schiet met zijn Magic Paintbrush. Met de blauwe verf kan hij gebieden en kleuren herstellen en met de groene verfverdunner kan hij gekleurde cartoon-elementen wissen of omgevingen en machines afbreken. De speler mag zelf bepalen met welke materie hij de wereld bewerkt en vaak moet je voor het beste resultaat de twee krachten combineren. Zo kun je tandwielen inkleuren om een platform rond te draaien of dezelfde tandwielen wissen om het platform te stoppen.

Mickey komt in het spel veel platform-uitdagingen tegen die met de Magic Paintbrush op allerlei manieren te beïnvloeden zijn. Het Cartoon Wasteland bestaat voornamelijk uit Disneyland attracties en er zijn talloze gave constructies verwerkt in de game zoals draaimolens en bootjes. Je kunt de wereld helaas niet zo goed benutten als je zou willen, want ondanks de dubbele sprong zijn Mickey’s bewegingen houterig. Met zijn enigszins elastische benen huppelt hij vrolijk door de wereld, maar de camera volgt de actie niet goed genoeg. Je moet noodgedwongen de camera bijsturen met de D-Pad en centreren met de C-knop. Je bent vaak fanatiek met de analog-stick aan het draaien terwijl je de D-Pad plet om te voorkomen dat Mickey in een grote rivier van verfverdunner terecht komt. De wereld is overgoten met gevaarlijke stromen van verfverdunner die te pas en te onpas gebruikt worden om uitdagingen te bieden. Hierdoor lijken sommige gebieden meer op een serie losse eilanden dan op een goed doordachte spelwereld. Het is jammer dat het spel niet consistenter ontworpen is, want aan leuke en originele omgevingen heeft de game geen gebrek.

Irritatie, frustratie, nostalgie
Niet alleen dodelijke afvoerputten, maar ook vijanden proberen Mickey te wissen uit het Cartoon Wasteland. In totaal zijn er ongeveer acht verschillende veldvijandjes verdeeld over twee categorieën die gedurende het gehele spel herhaald worden. De eerste categorie is Blots. De grappige, duistere, olie-achtige figuurtjes proberen Mickey te verslaan door hem te bekogelen met projectielen of ze gebruiken hun armen en benen om Mickey in elkaar te slaan. Je hebt de keuze om de Blots uit te schakelen met thinner of om ze te vriend te maken met paint. De tweede groep vijanden bestaat uit Beetleworx. Het zijn robots die geprogrammeerd zijn om Mickey te vernietigen. Je zult eerst hun harnas moeten wissen, alvorens je de genadeklap kunt uitdelen met de Magic Paintbrush.

Alle vijanden van Disney Epic Mickey hebben één ding gemeen en dat is frustratie. Ten eerste is de camera niet geschikt voor de gevechtssituaties die voorgeschoteld worden. Het wordt nooit echt moeilijk, maar de lock-on functie die je activeert door de C-knop in te houden is niet effectief genoeg. Een aantal vijanden is alleen te raken als ze een bepaalde move uitvoeren. Je rent soms minutenlang nutteloos rondjes, omdat de vijand die je wil verslaan zijn mond niet open doet. Als hij zijn grote muil eenmaal wel opent dan blijft de camera hangen achter een paaltje en krijg je de Pointer niet snel genoeg op de juiste positie. Bovendien hebben sommige aanvallen van vijanden invloed op de omgevingen. In theorie een leuk concept, maar in de praktijk is het ronduit irritant wanneer een vijand die je niet kunt raken of zien ineens een platform onder je vandaan wist. Daarnaast wordt Mickey bij vrijwel elke hit van zijn tegenstanders door het halve level gelanceerd. Het resulteert in verveling en meer dan eens val je van het level af, waardoor je een quest opnieuw moet voltooien.

Gamers zijn over het algemeen best bereid om fouten te accepteren of hier en daar een misser door de vingers te zien, maar Disney Epic Mickey vraagt het uiterste van je tolerantie. De bovenstaande problemen zouden in het niet vallen bij een goede beloning, maar qua beloningen slaat men de plank volledig mis. Je hebt per gebied één hoofdopdracht en dat is het opsporen van de volgende cartoon-projector. Daarnaast zijn er tientallen kleine quests die soms niet meer voorstellen dan een verborgen schatkist. De beloning is niet evenredig met het geleverde werk. Zo ben je soms een minuut of tien bezig met het bereiken van een schatkist en is de beloning een pin. De pins zijn nutteloos en een grapje voor de liefhebbers van Disneyworld. De pins worden in het daadwerkelijke pretpark verkocht op allerlei locaties als aandenken en in Disney Epic Mickey hebben ze eigenlijk dezelfde functie. Je verzamelt de pins, maar je krijgt er buiten een pirhoutje en een ‘yay’ van Mickey helemaal niets voor. Men had dit probleem kunnen oplossen door de speler simpelweg meer E-Tickets te geven wat de valuta van de game is.

Als je een gebied succesvol hebt doorlopen, opent de projector en mag je naar een transition-stage. Het zijn korte 2D-levels die gebaseerd zijn op Disney-cartoons. Zo rent Mickey letterlijk door Plutopia, Alpine Climbers, Steamboat Willie en andere zeer herkenbare cartoons. Aan de zijkanten van het scherm zijn filmrollen weergegeven, waardoor je echt het gevoel krijgt dat je in een cartoon bent beland. De sepia-stijl van de alleroudste cartoons en het doffe geluid dat soms uit de originele cartoon komt, versterken dit gevoel. De controle van de actie is in 2D niet veel beter, maar omdat de levels zo eenvoudig zijn, ondervind je hier geen hinder van. De levels zijn een stijlvolle afwisseling met weinig diepgang en met de meest uitgebreide ben je misschien een minuutje of drie bezig.

Mickey’s Epic Yawn
Na twee uur action-stages en transition-stages is de tutorial afgelopen en kan Mickey eindelijk zijn epische avontuur voortzetten. De eerste twee uur van de game zijn niet dodelijk saai, maar je wordt wel constant aan je handje vast gehouden door Gremlin Gus die aanwijst wat je moet doen en soms zelfs hoe je het moet doen. Het is een verademing om eindelijk een doel te hebben en Mean Street te ontdekken. Meanstreet en het aangrenzende OsTown worden bevolkt door Disney characters uit een ver verleden. Zo zijn er veel figuurtjes die Mickey herkennen en zij zijn teleurgesteld dat Mickey hen nooit meer opzoekt. De game krijgt een melancholische en depressieve sfeer en ieder figuurtje verlangt terug naar roem en rijkdom. De game raakt je en je stroopt je mouwen op om het Cartoon Wasteland te redden. Wat volgt zijn saaie, slecht uitgewerkte en ronduit slaapverwekkende quests. Mickey gaat niet op zoek naar oude herrineringen, herleeft geen memorabele momenten met zijn oude makkers en probeert zijn vrienden ook niet op te vrolijken of te bevrijden van een kwade kracht. In plaats daarvan heeft iedereen een ontzettend dom klusje voor je in petto dat ze net zo goed zelf hadden kunnen doen. Zo wil Mickey’s telefoon dat je het netwerk herstelt door stroomgeneratoren in te kleuren. Je krijgt alleen te horen in welk gebied je het netwerk moet zoeken en aangezien je in het spel niet terug kan naar eerder bezochte gebieden ben je de eerste zes uur altijd toegewezen op OsTown en Meanstreet. Men gebruikt daarbij vaak dezelfde verstopplaatsen voor meerdere quests. De meest zinloze quests zijn de races, die bestaan uit een aantal checkpoints waar je binnen een bepaalde tijd langs moet lopen. Je bent genoodzaakt om een aantal quests te doen, omdat je Power Sparks krijgt die je nodig hebt om verder te mogen spelen en de volgende werelden te mogen openen. Een beloning ophalen levert een nieuwe frustratie op, want per quest zul je opnieuw met een personage moeten praten. Stel je voor dat je het voorgevoel hebt drie verborgen objecten te hebben gevonden voor het Disney-personage Horace, omdat er bij het krijgen van deze objecten de tekst "Better hold on to it, detectives might be interested" verscheen en Horace een detective is. Om de objecten af te geven, moet je eerst voor ieder object apart met hem een gesprek aan gaan om vervolgens de quest te starten en hem tegelijkertijd af te ronden. Het is de realiteit van Disney Epic Mickey en een game-design fout die in een productie als deze niet thuis hoort.

Het ontwikkelteam was zich kennelijk bewust van de frustraties en fouten in de game. Men heeft allerlei workarounds in het spel verwerkt om de verveelde speler snel naar het volgende gebied te loodsen. Ten eerste zijn er winkels, die afhankelijk van Mickey's acties woekerprijzen rekenen of hem leuke kortingen aanbieden. Je kunt in de shops items kopen om je levensbalk en paint of thinner capaciteit te vergroten. Daarnaast zijn de benodigde Power Sparks tegen een kleine vergoeding beschikbaar en staan er zelfs enkele quest-items in de etalage. Niet alleen Mickey's winkelverslaving, maar ook de gevangen Gremlins maken het avontuur gemakkelijker. Als je een puzzel niet op kunt lossen dan is het opsporen van een Gremlin de tweede manier om een gebied succesvol af te ronden. De helpende hand van de Gremlins reikt te ver, want soms lossen ze direct een quest voor je op of gebruiken ze hun gereedschap om alle vijanden uit te wissen. De uitdaging of het speelplezier wordt daardoor regelmatig verziekt en je weet van te voren niet welke actie de Gremlin gaat uitvoeren.

De sleur van Disney Epic Mickey wordt soms doorbroken met een mooi filmpje, een prachtig muziekstuk of een zeer goed uitgewerkt gebied. Mickey komt oog in oog met Captain Hook in een storm op zee of beklimt een duistere berg die bestaat uit oude Mickey Mouse-merchandise. Als gamer pink je een traantje weg bij de gebroken SNES-cartridge van Mickey Mania en de Disney-fans zien de meest zeldzame spullen in gebroken toestand terug. In het Lonesome Manor los je een breinbrekende puzzel op door portretten op de juiste manier te tekenen en te draaien en ook de finale van de game is ronduit spectaculair. De game kent dus ook zeker zijn positieve kanten. Het is met name de Disney-magie die je de motivatie geeft om door te spelen. Bovendien is het hoofdverhaal goed uitgewerkt met onverwachtte plottwists en emotionele momenten.

Deus-Mickey?
Het voelt door de sprongen in kwaliteit niet als een game van Warren Spector en dat is gezien zijn PR-campagne voor de titel opmerkelijk. Het belangrijkste element in alle Spector-games buiten Disney Epic Mickey is consequentie. In Deus-Ex, een game waar Warren Spector nu nog om geroemd wordt, bepaalde een ongewenst bezoekje aan het damestoilet of het wel of niet hacken van een computer het verloop van de game. Een keuze in de eerste vijf minuten kon zomaar invloed hebben op het laatste gebied van het spel. De game kon op tientallen, zo niet honderden manieren uitgespeeld worden. In Disney Epic Mickey is het keuze-element verwerkt met paint en thinner en kun je ook sommige quests op meerdere manieren benaderen. Echter, geen van Mickey’s acties heeft invloed op het spelverloop. Het maakt niet uit of je alles wist, sloopt en vernietigt: je moet altijd dezelfde levels doorlopen en dezelfde uitdagingen voltooien of verprutsen. De keuze tussen paint en thinner heeft nog de meeste invloed op de eindbaasgevechten die vaak op twee verschillende manieren te voltooien zijn, maar ook dit beperkt zich tot het gevecht en heeft verder geen consequenties. Alleen het einde van de game is afhankelijk van een aantal overduidelijke ‘goed’ of ‘slecht’ momenten en de uitwerking van sommige keuzes worden in het eindfilmpje uitgebeeld. Aan ene kant zorgt het voor een goede flow en wordt je niet onverhoopt gehinderd door een slechte keuze, maar aan de andere kant is het spel hierdoor een stuk voorspelbaarder.

Afhankelijk van het aantal quests ben je 12 tot 16 uur bezig met Mickey’s avontuur. De credits rollen over het scherm en geven het antwoord op een groot aantal kritiekpunten. Disney Epic Mickey is niet alleen ontwikkeld door Junction Point en Warren Spector, maar ook door allerlei andere game-studios uit onder andere China en Bulgarije. In plaats van een hecht team van creatieve geesten, werkten er in totaal 275 mensen aan de game. Hierdoor is de kwaliteit, essentie en emotie van Disney Epic Mickey zo verwaterd dat er van Warren’s beloofde visie weinig waar gemaakt kon worden. De enige losse elementen die wel een diepe indruk achter laten zijn de prachtige muziek en de stijlvolle graphics. De Disney-figuren zijn prachtig geanimeerd en het is knap hoe de verschillende duistere en kleurrijke elementen verwerkt zijn tot één geheel. De muziek verhoogt de sfeer en de typisch instrumentale Disney-klanken klinken nostaglisch, maar bestaan afgezien van ‘It’s a Small World’ en enkele cartoon-liedjes uit originele composities. Een tweede eye-opener is de concept-art gallery van het spel die laat zien wat Disney Epic Mickey had kunnen zijn. Men heeft zelfs plaatjes van geschrapte werelden toegevoegd. De kers op de taart zijn twee cartoons die je kunt vrijspelen door filmrollen te verzamelen: Mickey’s eigen The Mad Doctor en Oswald’s Oh What A Knight.

Conclusie
Disney Epic Mickey kent meer diepe dalen dan hoge pieken en dat is gezien de potentie van het spel erg jammer. Werkelijk alle ideeën die men verwerkt heeft in het avontuur zijn in theorie goed, maar in de praktijk niet goed genoeg afgewerkt. Wat overblijft, is een game met een spannend verhaal die ontzettend mooi en stijlvol oogt en de Disney-geschiedenis op een unieke manier tot leven brengt met beeld en muziek, terwijl de gameplay op veel fronten ondermaats is. De saaie quests, frustrerende battles en simplistische platform-actie zijn niet goed genoeg om van Disney Epic Mickey een topper te maken. Disney wilde koste wat het kost een kaskraker op de planken voor de feestdagen en dat heeft de epische-ervaring behoorlijk verdund. De Disney-magie is dusdanig sterk aanwezig dat je game ondanks de mankementen met plezier blijft spelen.